History 1 kattendijke

Ontstaan

In het jaar 1134 vond een stormvloed plaats, die bepalend is geweest voor het ontstaan van het dorp Kattendijke.  Bij deze vloed is een groot gebied ten noorden van Kattendijke, Wemeldinge en Yerseke overstroomd. De overstroming drong diep dit gebied binnen en vormde een kreek die nog steeds bestaat: de Deesche watergang (in de volksmond: de Dee). Een prachtig natuurgebied waar vele (trek)vogels vertoeven.

Na de overstroming van 1134 begon men met het aanleggen van dijken langs het gebied. Omstreeks 1190 werden Kattendijke en omgeving beveiligd met een grote dijk die aangelegd werd door Cisterciënzer monniken van de Vlaamse abdij ‘Ter Doest’. De naam van de Monnikendijk is een verwijzing naar die tijd.

De dijken werd versterkt met rijshout (zogenaamde ‘katjes’ of ‘katten’). Daarvan zou de plaatsnaam Kattendijke zijn afgeleid. Kattendijke is in de twaalfde eeuw gesticht. 

Monsterhouck

Deze afbeelding is een tekening van de vervallen kapel ‘Monsterhouck’ . De afbeelding kwam voor in de Historische Topografische Atlas uit 1560.     


Op de plaats van deze vervallen kapel staat tegenwoordig de boerderij van de familie Timmerman aan de Monnikendijk.

Heerlijkheid
Kattendijke was een heerlijkheid die toebehoorde aan het geslacht Van Borssele, daarna aan Van Tuyll van Serooskerken en tot slot, door koop in 1612, aan het geslacht Huyssen van Kattendijke aan welke heerlijkheid dat laatste geslacht een deel van zijn naam te danken heeft (de huidige Huyssenstraat).

Kerk Kattendijke

Kerk

Van de in 1404 gestichte kerk is alleen het schip nog over. De kerk ligt op een heuveltje. In 1954 is door de restauratie de vorm van het schip weer zoveel mogelijk in oorspronkelijke vorm teruggebracht. De achtkantige toren dateert uit de 17e eeuw. Vorm, lantaarn en spits maken de toren tot een levendig geheel.

De kerk is nog steeds in gebruik door de Hervormde Gemeente Kattendijke en wordt ook wel voor exposities gebruikt.

 

Wapen kattendijke

Zelfstandige gemeente

Tot 1970 was Kattendijke een zelfstandige gemeente waar ook het Wilhelminadorp toe behoorde. Het gemeentehuis stond in Wilhelminadorp. Ook het buurtschap Monnikendijk viel onder de gemeente Kattendijke-Wilhelminadorp. Deze gemeente werd ook wel ‘Kattendijke en Oost-Beveland genoemd.

In 1840 telde deze gemeente 141 huizen en 783 inwoners:
Kattendijke                                50 huizen      255 inwoners
Wilhelminapolder                      88 huizen      501 inwoners
Buurtschap Oost-Beveland        3 huizen       27 inwoners.

Tegenwoordig heeft het dorp Kattendijke 275 huizen en 525 inwoners.

Door de gemeentelijke herindeling op de Bevelanden op 1 januari 1970 behoren Kattendijke en Wilhelminadorp op dit moment tot de gemeente Goes.

Het verdwijnen van voorzieningen

Net zoals in andere kleine dorpen op het platteland, heeft er in Kattendijke in de loop van de tijd een leegloop aan voorzieningen plaatsgevonden. Door het verdwijnen van een bakkerij, winkels, detailhandel, cafés etcetera zijn de inwoners aangewezen op voorzieningen uit de omliggende plaatsen Goes, Kapelle en Wemeldinge.

Stoomgemaal Kattendijke

Ook al ligt Kattendijke aan de Oosterschelde, het dorp beschikt niet over een eigen haven. Iets buiten Kattendijke ligt een landbouwhaventje dat inmiddels is volgestort met puin en louter nog nu heeft voor (water)recreanten.

Er was ook een stoomgemaal dat het overtollige water uit de polders de Oosterschelde inpompte. Begin jaren ’80 van de vorige eeuw is het gemaal afgebroken.

Station kattendijke

Kattendijke (Monnikendijk) beschikte ook over een klein stationnetje. Er is een treinverbinding geweest tussen Goes en Wemeldinge. Het werd zowel voor goederen als passagiersvervoer gebruikt. Maar in 1934 kwam de bus en verdween de verbinding voor passagiers. In 1942 werd de rails meegenomen door de Duitsers, zijn hadden voor hun wapenindustrie veel ijzer nodig. Inmiddels is ook de reguliere busverbinding uit het dorp verdwenen. Het stationnetje (‘Oude Spoorhuis’) fungeert tegenwoordig als woonhuis.

 

In Kattendijke heeft, als een van de weinige Bevelandse dorpen, sinds mensenheugenis basisonderwijs plaatsgevonden. Het eerste onderwijs in het dorp ontstond in de 17e eeuw. Op 17 augustus 1608 zocht de Kerkenraad een ‘goeden schoolmeester’. Vanaf 1644 is bekend welke onderwijzers er geweest zijn. In 2014 is de basisschool ‘De Kattenschulp’ helaas gesloten wegens een te gering leerlingenaantal.

Kenmerkend voor ‘Kattendiekers’  (inwoners van Kattendijke) is dat zij niet bij de pakken neer gaan zitten en zelf initiatieven nemen om het dorp leefbaar te houden, met en voor elkaar. Zo heeft Kattendijke als kleine dorpsgemeenschap altijd een bloeiend verenigingsleven gehad. Ook daarvan zijn enkele verenigingen gesneuveld maar altijd kwamen er vanuit de dorpsbewoners zelf nieuwe initiatieven.

Op 31 augustus 1910 werd de muziekvereniging “Oefening en Uitspanning” opgericht. Het was een tijd zonder televisie, computers e.d. dus de mensen zochten vertier in o.a. de muziek. Thans is de muziekvereniging samengegaan met de muziekvereniging uit Wilhelminadorp omdat het aantal leden terugliep.

Ook was er een voetbalvereniging en een zangvereniging (Solo deo Gloria).De voetbalvereniging bestaat niet meer. Er is nog wel een koor, Katanza, dat populaire hedendaagse muziek zingt. Er bestaat ook een Zumba-club en er vindt Aerobics plaats. Dit alles in de verbouwde ‘Kattenschulp’, de gesloten basisschool, dat nu onder de naam ‘Katshuis’ als dorpsgebouw fungeert.

Kattendijke kende ook een brandweerafdeling. In 1957 werden zij zelfs Nederlands Kampioen. In de jaren ’80 zijn de brandweermannen van Kattendijke verdwenen.

Na de Tweede Wereldoorlog werd een oranjecomité opgericht die later overging in de feestcommissie. In 1988 werd de Vereniging Dorpsbelangen Kattendijke (VDK) opgericht. Zij organiseren het hele jaar door activiteiten voor jong en oud.

In 1991 is begonnen met de uitgave Dorpsinfo Kattendijke, deze verschijnt nog steeds elk kwartaal.

Ooit werd in Kattendijke de watergang, welke dwars door de Dorpsstraat loopt, met mankracht gegraven.

Watergang history Kattendijke